مراحل شکایت

مراحل شکایت چیست؟ نحوه ثبت شکایت چگونه است؟ برای عموم کسانی که دانش و تجربه در زمینه امور قضایی ندارند، این سوالات همواره وجود دارد. در واقع شکایت علیه دیگران برای جرائم مختلف به دو صورت حقوقی و کیفری انجام خواهد شد که برای هر کدام نیز فرایند و مراحل متفاوتی و مرجع رسیدگی و ثبت شکایت متمایز خواهد بود. بنابراین در ادامه به تفکیک مراحل‌ و نحوه انجام و ثبت شکایت با جزئیات پرداخته خواهد شد. از طرفی برای انجام شکوائیه علیه اشخاص حقیقی و حقوقی گوناگون شما می‌توانید از مشاوره و‌ خدمات وکالتی، تجربه و سوابق درخشان حقوقی وکیل ارومیه نیز برخوردار شوید تا نتایج سریع و بهتری از پرونده خود ببینید.

برای شکایت کجا مراجعه کنیم

ایجاد اختلال در زندگی دیگران، نقض حقوق و آسیب به جان و اموال دیگران با طرح شکوائیه در مراجع قضایی صلاحیت دار، قابل پیگیری و احقاق حق همراه است. شکایت حقوقی و کیفری دو سبک متفاوت برای جرائم گوناگون در جامعه بوده که باید ابتدا آن‌ها را تفکیک کرد. در واقع شکایت حقوقی، دعاوی مرتبط با نقض حقوق افراد و نه ارتکاب به جرم‌ بوده که در دادگاه حقوقی و نه کیفری مطرح و قاضی دادخواست خواهان را ارزیابی خواهد کرد. در حالی که شکایت کیفری شامل دعاوی علیه فرد مجرم در موارد قتل، سرقت، توهین و دیگر موارد است که در دادگاه کیفری پیگیری خواهد شد. اما بعد از این تفکیک سوال اصلی این است که برای شکایت کجا مراجعه کنیم؟

در واقع شکایت کیفری را به صورت برگه کاغذی و به مرجع قضایی می‌توان تقدیم کرد اما شکایت کیفری باید در قالب دادخواست تنظیم شده از طرف قوه قضاییه ارائه شود. همچنین اکثر شکایت‌های حقوقی نیازمند وکیل هستند اما شکایت کفری بدون حضور وکیل نیز قابل طرح خواهند بود. در نهایت مرجع رسیدگی به شکایت کیفری دادسرا بوده که بعد از تحقیقات و تکمیل اولیه پرونده به دادگاه خاص تقدیم می‌شود اما شکوائیه حقوقی پس از تایید دفتر دادگاه به دادگاه حقوقی ارسال خواهد شد.

مراحل شکایت در کلانتری

مرجع و ماموران کلانتری به عنوان یکی از مهم ترین ضابطه‌های دادگستری و طبق ماده ۳۷ قانون آیین دادرسی کیفری، موظف به رسیدگی به شکایت شفاهی و کتبی در هر زمان هستند. مراحل شکایت در کلانتری پیچیدگی زیادی ندارد و افراد شاکی می‌توانند بعد از مراجعه به کلانتری محل، شکایت کتبی یا شفاهی خود را ارائه نمایند. پس از این گزارش، شکوائیه با تایید کلانتری و شاکی به دادسرا ارجاع و به دلیل ارزش و اعتبار بالای کلانتری در اثبات دعاوی کیفری با استناد به گزارش ادامه فرایند می‌تواند انجام‌ شود.

مراحل شکایت در پلیس فتا

برای وقوع جرائم سایبری، رایانه‌ای و فضاهای مجازی به سه روش حضوری، اینترنتی و‌ تلفنی به پلیس فتا می‌توان‌ شکایت کرد. در روش تلفنی از طریق شماره تماس 096380 امکان طرح شکایت وجود دارد و در روش حضوری نیز باید به دادسرای جرائم رایانه‌ای مراجعه و شکوائیه مربوط به جرم را ارائه کرد. با این وجود در شیوه طرح دعاوی اینترنتی و غیر حضوری به پلیس فتا، مراحل شکایت عبارتند از:

• مراجعه به سایت پلیس فتا به آدرس https://csirc.fata.gov.Ir
• از بالای صفحه انتخاب نوار خدمات الکترونیکی
• انتخاب ثبت گزارش مردمی در لیست
• از بالای صفحه انتخاب گزینه ثبت نام و تکمیل فرایند ثبت نام‌ در سایت پلیس فتا
• ورود به سایت و پرتال پلیس فتا و انتخاب یکی از موضوعات موجود در سایت مرتبط با عنوان شکایت
• وارد کردن اطلاعات در صفحه وارد شده و نوشتن دقیق متن شکایت
• ضمیمه مدارک و مستندات و بیان ادله موجود

مراحل شکایت کیفری

در شکایت کیفری دادگاه برای مرتکب به جرم، مجازات تعیین می‌کند و مراحل شکایت کیفری نیز به صورت زیر است.

۱) تنظیم شکوائیه و تقدیم آن به دادگاه

اولین گام برای ثبت و ایجاد شکایت کیفری، مراجعه به دادسرا برای ارائه شکوائیه است. طرح شکایت شاکی باید در دادسرای محل وقوع جرم انجام شود و این مرجع بدون امتناع ملزم به رسیدگی شکایت است. با این وجود امکان ثبت الکترونیکی شکوائیه برای سرعت بخشی به فرایند شکایت در دفاتر خدمات الکترونیک قوه قضاییه نیز وجود دارد.

۲) نوشتن شکوائیه

طرح شکایت در برگه‌ای به نام شکوائیه انجام‌ شده که موارد مختلفی از جمله نام و نام خانوادگی شاکی و متشاکی، موضوع شکایت، تاریخ و محل وقوع جرم، ادله وقوع جرم، شهود، مشخصات و نشانی یا آدرس‌ها در آن قید خواهد شد. پس از تنظیم این‌ سند و تایید امضای آن توسط شاکی که تنها ذی نفع در موضوع شکایت بوده، شکوائیه به دادسرا ارائه خواهد شد.

۳) شروع رسیدگی و انجام تحقیقات مقدماتی

در این مرحله بعد از طرح شکوائیه، تحقیقات مقدماتی و میدانی و ارزیابی ادله موجود آغاز شده و پرونده در دادسرا مورد رسیدگی رسمی قرار خواهد گرفت. تحقیق و تعقیب جرائم و متهمان، احضار طرفین توسط بازپرس یا دادستان، صدور کیفرخواست با تایید دادستان، ارسال کیفرخواست به دادگاه و رسیدگی قاضی پرونده، تشخیص وقوع یا عدم وقوع جرم نیز ادامه‌ مراحل شکایت افراد خواهند بود.

۴) انجام‌ رسیدگی‌های اولیه

بعد از ارسال پرونده به دادگاه و تعیین وقت رسیدگی با حضور طرفین شکوائیه و وکلای آن‌ها، جلسه دادرسی تشکیل و برگزار خواهد شد. در این مرحله قاضی دادگاه با توجه به تحقیقات دادسرا، شهود، ضابطین و اقرار طرفین، رسیدگی در مرحله نخست و ورود به پرونده خواهد داشت. سپس رای دادگاه که دادنامه است به اطلاع وکلا و موکلین آن‌ها خواهد رسید.

۵) رسیدگی در مرحله تجدید نظر

در این مرحله اعتراض به رای دادگاه کیفری و رسیدگی به آن در دادگاه تجدیدنظر یا دیوان عالی کشور مطابق شرایط پرونده انجام خواهد شد. همچنین امکان‌تجدیدنظر خواهی پس از قطعیت حکم از شاکی، وکلا‌ یا شخص محکوم سلب و گرفته خواهد شد.

مراحل شکایت پس از درگیری

پس از درگیری و نزاع فرد مضروب، حق شکایت علیه ضارب یا ضاربین را داشته و برای برخی از جرائم کیفری دیگر مانند نزاع خیابانی، دزدی، ضرب و جرح نیز شاکی با مراجعه به کلانتری محل وقوع جرم یا تماس با مرکز فوریت‌های پلیس و تنظیم صورت جلسه، پرونده اولیه به دادسرا ارسال و با ارزیابی و تطبیق اولیه احضاریه برای طرفین پرونده ارسال خواهد شد. برگزاری جلسه رسیدگی به پرونده در شعبه دادیار یا بازپرسی، ارجاع پرونده به دادگاه کیفری ۲ برای تعیین دیه، ارش و صدور اجرای دیگر احکام‌ توسط قاضی پرونده نیز مراحل نهایی شکایت است.

مراحل شکایت کیفری در دفاتر خدمات قضایی

برای جرائم ارتکابی از طریق تنظیم‌ شکوائیه و تقدیم آن به دادسرا و پیگیری پرونده در دادگاه قضایی اقدام خواهد شد. پیش از انجام مراحل شکایت کیفری در دفاتر خدمات قضایی مدارک لازم و هویتی یا کارت بانکی برای ثبت این درخواست تهیه شود. همچنین ثبت نام و احراز هویت در سامانه ثنا، گرفتن نوبت از سامانه www.nobat.kdke.ir، ضمیمه مدارک، پرداخت هزینه و امضا و ثبت نهایی شکوائیه الکترونیک، پیگیری شکایت از طریق حساب کاربری شاکی در سایت ثنا نیز از مراحل این نوع از طرح شکایت است. در این سامانه ابلاغیه، رای دادگاه و دیگر جزییات در سامانه مطرح شده و دیگر نیازی به مراجعه حضوری افراد نخواهد بود.

نحوه ثبت شکایت در سامانه ثنا

در سامانه ثنا به راحتی امکان طرح شکایت حقوقی و کیفری برای افراد وجود دارد. ترتیب مراحل شکایت در سامانه ثنا به صورت زیر است:

• مراجعه به سایت http://www.adliran.ir/ با داشتن نام کاربری
• از سمت خدمات ویژه انتخاب گزینه خدمات قضایی من
• وارد کردن نام کاربری و رمز ثنا و انتخاب گزینه مرحله بعد ( در صورت نداشتن این رمزها باید در صفحه اول ابتدا ثبت نام و دریافت کد کاربری و رمز عبور انجام‌ شود)
• انتخاب و ثبت شکوائیه مورد نظر
• وارد کردن مشخصات فردی که از آن قصد شکایت دارید
• تعیین موضوع، تاریخ و محل جرم
• تیک زدن موارد دلخواه و وارد کردن توضیحات تکمیلی
• ثبت موقت شکایت و دریافت کد رهگیری

برای شکایت چه مدارکی لازم است

به سه دسته مدارک لازم برای شکایت و رسیدگی به پرونده حقوقی و کیفری نیاز است. مدارک شواهد، مدارک‌ هویتی و مدارک قانونی لازم برای شکایت کردن از متهمان ضرورت زیادی دارند. مدارک هویتی شامل شناسنامه، کارت ملی، کپی این مدارک و پاسپورت است و مدارک شواهد نیز متشکل از عکس، نمونه، فیلم، نامه، قراردادها، گزارش و دیگر مدارک است. تایید ادعاها و تقویت دلایل به تهیه مدارک شواهد بستگی دارد و در کنار آن مدارک قانونی برای تکمیل مراحل شکایت شامل قراردادها، تعهدنامه‌ها، تصاویر امضا، شواهد مالی و بانکی لازم خواهند بود.

جمع بندی

طرح شکایت در جامعه کنونی به دلایل مختلف و در تعداد زیاد به صورت روزانه برای جرائم مختلف انجام خواهد شد. دو روش شکوائیه و دعاوی کیفری و حقوقی مرتبط با ماهیت‌ جرم در مراحل مختلف قابل ثبت در مراجع قضایی هستند. همچنین شکایت حقوقی و کیفری فرایندی متفاوت و مدارک متنوعی لازم داشته که با کمک وکیل متخصص حقوقی و کیفری اقدامات بهتری برای طرح شکایت اشخاص حقیقی و حقوقی انجام خواهد شد. بنابرای وکیل ارومیه علاوه بر پاسخ به شبهات و موانع پرونده‌های گوناگون به حل و فصل راحت آن‌ها نیز کمک خواهد کرد. در این مقاله نیز مراحل شکایت و ساختار انواع ثبت شکایت مطرح گردید.

سوالات رایج

۱) مرجع رسیدگی به شکایت کیفری و حقوقی چه تفاوتی دارند؟

مرجع رسیدگی به مراحل شکایت‌ کیفری دادگاه کیفری و دادسرا اما مرجع رسیدگی به شکایت‌ حقوقی دادگاه است.

۲) نخستین مرحله شکایت کیفری و حقوقی چیست؟

نخستین مرحله شکایت کیفری تنظیم و نوشتن شکوائیه و تقدیم آن به دادگاه است اما برای شکایت حقوقی باید دادخواست در فرم رسمی قوه قضائیه تهیه شود.

۳) برای تکمیل مراحل شکایت به چه مدارکی نیاز است؟

به مدارک هویتی، قانونی و شواهد برای تکمیل و استناد به پرونده نیاز است.